اثرات هیپوگلیسمیک عصاره آبی- الکلی دانه گندی تلخه در موش های صحرایی نر

چکیده: زمینه و هدف: دیابت ملیتوس یک اختلال متابولیکی کربوهیدراتها ، چربی ها و پروتئین ها است که ناشی از کمبود یا فقدان انسولین می باشد. استفاده ازداروهای شیمیایی دردرمان دیابت و عوارض ناخواسته این داروها باعث تمایل روزافزون به مصرف مواد و داروهای گیاهی با عوارض کمتر شده است .گیاه گندی تلخه (securigera securidaca) یکی از این گیاهان است که در طب سنتی اثرات ضد صرعی، مدر، کاهنده فشار خون و کاهنده قند خون به آن نسبت داده شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثرات هیپوگلیسمیک عصاره آبی - الکلی دانه این گیاه بر قند خون القاء شده بوسیله استرپتوزوسین انجام شد. روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه تجربی است که در آن تعداد 70 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به هفت گروه تقسیم و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای القاء دیابت از استرپتوزوسین (45 میلیگرم و کیلوگرم) به صورت وریدی استفاده شد. عصاره گیاه گندی تلخه به میزان 500، 1000 و 2000 (میلیگرم/ کیلوگرم) پس از اطمینان از دیابتی شدن به صورت خوراکی گاواژ گردید. قند خون حیوانات قبل، یک، دو و سه هفته پس از تجویز عصاره اندازه گیری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، t زوجی و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: استرپتوزوسین باعث افزایش معنی دار قند خون نسبت به گروه کنترل شد (001/0p<). تجویز عصاره در دوزهای 500 و 1000 میلیگرم بر کیلوگرم پس از گذشت دو هفته کاهش معنی داری در میزان قند خون القاء شده ایجاد نکرد ولی تجویزعصاره به میزان 2000 میلیگرم بر کیلوگرم، قند خون را به طور معنی داری کاهش داد (001/0p<). عصاره تأثیری بر قند خون طبیعی موشها نداشت وگذشت زمان (تا سه هفته) تأثیری بر کاهش قند خون القاء شده نداشت. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که عصاره آبی – الکلی دانه گیاه گندی تلخه می تواند قند خون القاء شده به وسیله استرپتوزوسین را در موشهای صحرایی نر کاهش دهد که این اثر با افزایش دوز عصاره بیشتر بوده است و با تحقیقات تکمیلی بیشتر، احتمالاً می تواند به عنوان یک داروی گیاهی در درمان بیماران دیابتی مفید واقع شود.